Ισχυρισμός: Η AstraZeneca αποσύρει το εμβόλιο κατά του COVID-19 μετά την παραδοχή ότι προκαλεί παρενέργειες.
Συμπέρασμα: Ο ισχυρισμός ότι η AstraZeneca αποσύρει το εμβόλιο της για τον COVID-19 παγκοσμίως λόγω της παραδοχής μιας σπάνιας και επικίνδυνης παρενέργειας είναι παραπλανητικός. Αν και είναι αλήθεια ότι η AstraZeneca αποφάσισε να αποσύρει το εμβόλιο, αυτή η απόφαση αποδίδεται κυρίως στη μειωμένη ζήτηση και στη διαθεσιμότητα ενημερωμένων εμβολίων, και δεν οφείλεται αποκλειστικά στις παρενέργειες του εμβολίου. Οι τελευταίες ήταν γνωστές, αλλά οι υγειονομικές αρχές, συμπεριλαμβανομένου του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων, έχουν τονίσει ότι τα οφέλη υπερτερούν αυτών των κινδύνων. Η απόφαση για απόσυρση έχει περισσότερο οικονομικό γνώμονα και η αφήγηση ότι η απόσυρση οφείλεται αποκλειστικά σε λόγους ασφάλειας παραποιεί το ευρύτερο πλαίσιο των συνεχιζόμενων αξιολογήσεων ασφάλειας και αποτελεσματικότητας των εμβολίων.
Τι ισχύει: Το εμβόλιο AstraZeneca COVID-19, που αναπτύχθηκε σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και είναι γνωστό ως Vaxzevria, χρησιμοποιεί μια τεχνολογία ιικού φορέα. Ήταν από τα πρώτα που εγκρίθηκαν για χρήση και ήταν καθοριστικής σημασίας λόγω του χαμηλότερου κόστους, της ευκολίας αποθήκευσης και της μονής δόσης που απαιτείτο σε σύγκριση με τα εμβόλια mRNA. Αρχικά, χρησιμοποιήθηκε σε μεγάλο βαθμό σε πολλές χώρες λόγω της αποτελεσματικότητάς του στην πρόληψη σοβαρών ασθενειών και θανάτων από τον COVID-19. Ωστόσο, αντιμετώπισε έλεγχο λόγω σπάνιων περιπτώσεων θρόμβων αίματος. Παρόλα αυτά, έπαιξε σημαντικό ρόλο, ειδικά στις παγκόσμιες προσπάθειες εμβολιασμού, βοηθώντας στον μετριασμό των επιπτώσεων της πανδημίας σε διάφορες περιοχές.
Παρενέργειες και ανησυχίες: Στην αρχή της κυκλοφορίας του, το εμβόλιο AstraZeneca συνδέθηκε με σπάνιες περιπτώσεις θρόμβων αίματος, γεγονός που οδήγησε σε αυξημένο έλεγχο. Η θρόμβωση με σύνδρομο θρομβοπενίας (TTS) αναφέρθηκε για πρώτη φορά ως πιθανή παρενέργεια του εμβολίου AstraZeneca COVID-19 τον Μάρτιο του 2021. Οι επαγγελματίες υγείας και οι ρυθμιστικοί φορείς παρατήρησαν περιπτώσεις ασυνήθιστων θρόμβων αίματος που συνοδεύονταν από χαμηλό αριθμό αιμοπεταλίων σε άτομα που είχαν λάβει πρόσφατα το εμβόλιο. Αυτό ώθησε πολλές χώρες να αναστείλουν προσωρινά τη χρήση του εμβολίου ως προληπτικό μέτρο.
Περαιτέρω έρευνα οδήγησε στην αναγνώριση του TTS ως σπάνιας, αλλά σοβαρής παρενέργειας του εμβολίου. Μέχρι τον Απρίλιο του 2021, ρυθμιστικοί φορείς όπως ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (EMA) και ο Ρυθμιστικός Οργανισμός Φαρμάκων και Προϊόντων Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου (MHRA) είχαν επισήμως αναγνωρίσει το TTS ως πιθανό κίνδυνο που σχετίζεται με το εμβόλιο AstraZeneca. Αυτές οι υπηρεσίες τόνισαν ότι τα οφέλη του εμβολιασμού στην πρόληψη της COVID-19 υπερτερούν του ρίσκου για παρενέργειες, συμπεριλαμβανομένου του TTS, αλλά συνέστησαν την ευαισθητοποίηση και επαγρύπνηση για συμπτώματα αυτής της πάθησης μετά τον εμβολιασμό.
Αποφάσεις ανά χώρα: Διάφορες ευρωπαϊκές χώρες έλαβαν ανεξάρτητες αποφάσεις σχετικά με τη χρήση του εμβολίου AstraZeneca: Η Γερμανία περιόρισε αρχικά το εμβόλιο σε άτομα κάτω των 60 ετών και αργότερα σε άτομα άνω των 60 ετών, λόγω ενδείξεων για εμφάνιση του TTS σε νεότερους ανθρώπους. Η Γαλλία και η Ιταλία περιόρισαν επίσης το εμβόλιο σε ηλικιωμένους σε διαφορετικές χρονικές στιγμές. Η Δανία και η Νορβηγία ήταν πιο προσεκτικές και τελικά σταμάτησαν να χρησιμοποιούν το εμβόλιο εντελώς.
Μετάβαση σε άλλα εμβόλια: Λόγω της δημόσιας ανησυχίας και της διαθεσιμότητας άλλων εμβολίων, ορισμένες χώρες σταδιακά κατάργησαν ή περιόρισαν τη χρήση του εμβολίου AstraZeneca, ευνοώντας τα εμβόλια mRNA όπως αυτά της Pfizer-BioNTech και της Moderna.
Συνεχιζόμενη χρήση: Παρά τον δισταγμό σε ορισμένες χώρες, το εμβόλιο AstraZeneca συνέχισε να χρησιμοποιείται, ιδιαίτερα όπου οι απαιτήσεις αποθήκευσης και χειρισμού του προσέφεραν υλικοτεχνικά πλεονεκτήματα. Το εμβόλιο συνεχίζει να είναι ένα σημαντικό εργαλείο για την καταπολέμηση του COVID-19, ειδικά σε χώρες με χαμηλότερο εισόδημα λόγω της οικονομικής του απόδοσης και των ευκολότερων απαιτήσεων αποθήκευσης σε σύγκριση με άλλα εμβόλια mRNA.
Απόσυρση: Η χρήση του εμβολίου Vaxzevria στην Ευρώπη διακόπηκε στις 7 Μαΐου 2024. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε το αίτημα του κατασκευαστή να αποσύρει το εμβόλιο λόγω πλεονάσματος ενημερωμένων διαθέσιμων εμβολίων, το οποίο μείωσε τη ζήτηση για Vaxzevria. Φαίνεται ότι η άδεια κυκλοφορίας για το εμβόλιο AstraZeneca COVID-19, γνωστό ως Vaxzevria, έχει πράγματι αποσυρθεί κατόπιν αιτήματος του κατόχου της άδειας κυκλοφορίας σύμφωνα με την επίσημη σελίδα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων. Αυτή η απόσυρση φαίνεται να είναι συγκεκριμένη για αυτή τη μάρκα και τη σύνθεση και δεν συνεπάγεται απαραίτητα καθολική ανάκληση όλων των εμβολίων AstraZeneca σε διαφορετικές αγορές ή για άλλες χρήσεις. Για αναλυτικές πληροφορίες, μπορείτε να δείτε την επίσημη σελίδα του EMA εδώ.
Λόγοι απόσυρσης: Η AstraZeneca απέσυρε το εμβόλιο της για την COVID-19, Vaxzevria, από την αγορά λόγω μειωμένης ζήτησης. Η απόφαση αυτή, η οποία δεν σχετίζεται με ανησυχίες για την ασφάλεια, ακολουθεί τη μειωμένη παραγωγή και προμήθεια του εμβολίου. Αρχικά κυκλοφόρησε σε μη κερδοσκοπική βάση και χρησιμοποιήθηκε ευρέως σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά αντιμετώπισε εμπόδια στη συνέχεια λόγω αμφιβολιών για την αποτελεσματικότητά του και ανησυχιών για σπάνιους θρόμβους αίματος. Με την πάροδο του χρόνου, τα νεότερα εμβόλια mRNA έγιναν προτιμώμενα για ενισχυτικά. Η ζήτηση της αγοράς έχει μετατοπιστεί προς τα εμβόλια mRNA και αυτά που έχουν ενημερωθεί για να στοχεύουν νεότερες παραλλαγές, επηρεάζοντας την απόφαση της AstraZeneca.
Παγκόσμιος αντίκτυπος: Το εμβόλιο AstraZeneca έχει παίξει καθοριστικό ρόλο στις παγκόσμιες προσπάθειες εμβολιασμού, ιδιαίτερα σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, λόγω της οικονομικής του απόδοσης και των ευκολότερων απαιτήσεων αποθήκευσης σε σύγκριση με τα εμβόλια mRNA. Ο ρόλος της σε αυτές τις εκστρατείες δεν πρέπει να υποτιμάται παρά την απόσυρση.
Δημόσια αντίληψη και παραπληροφόρηση: Η παραπληροφόρηση στα μέσα ενημέρωσης μπορεί να συμβάλει στο δισταγμό για εμβολιασμό. Είναι σημαντικό να γίνει ξεκάθαρο ότι η διακοπή ήταν μια στρατηγική απόφαση που επηρεάστηκε από τη δυναμική της αγοράς και την απορρόφηση των εμβολίων, παρά ένα αντιδραστικό μέτρο λόγω αστοχιών σε θέματα ασφάλειας. Η εμπιστοσύνη του κοινού στα εμβόλια μπορεί να υπονομευθεί με τη μη παρουσίαση του πλήρους πλαισίου των αναθεωρήσεων ασφάλειας και των αποφάσεων της αγοράς.
Αυτή η κατάσταση έχει παρερμηνευθεί σε ορισμένες αφηγήσεις του κοινού και των μέσων ενημέρωσης, ιδιαίτερα από ομάδες που αντιτίθενται στον εμβολιασμό, γνωστές στην καθομιλουμένη ως “No Vax – Αντιεμβολιαστές”. Αυτές οι ομάδες συχνά χρησιμοποιούν τέτοιες περιπτώσεις για να τροφοδοτήσουν την άρνηση του εμβολιασμού προωθώντας παραπληροφόρηση που μεγαλώνει τους κινδύνους χωρίς να αναγνωρίζουν την επιστημονική συναίνεση σχετικά με τα οφέλη του. Είναι σημαντικό να αξιολογούνται κριτικά τέτοιες αφηγήσεις σε σχέση με επιστημονικά στοιχεία που έχουν αξιολογηθεί από την επιστημονική κοινότητα και τις επίσημες κατευθυντήριες γραμμές των υπηρεσιών υγείας για να έχουμε μια ισορροπημένη κατανόηση της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητας των εμβολίων. Αυτό το είδος παραπληροφόρησης μπορεί να υπονομεύσει τις προσπάθειες δημόσιας υγείας, ειδικά κατά τη διάρκεια μιας πανδημίας.
Συμπέρασμα
Ο ισχυρισμός ότι η AstraZeneca αποσύρει το εμβόλιο της για τον COVID-19 παγκοσμίως λόγω της παραδοχής μιας σπάνιας και επικίνδυνης παρενέργειας είναι παραπλανητικός. Αν και είναι αλήθεια ότι η AstraZeneca αποφάσισε να αποσύρει το εμβόλιο, αυτή η απόφαση αποδίδεται κυρίως στη μειωμένη ζήτηση και στη διαθεσιμότητα ενημερωμένων εμβολίων, και δεν οφείλεται αποκλειστικά στις παρενέργειες του εμβολίου. Οι τελευταίες ήταν γνωστές, αλλά οι υγειονομικές αρχές, συμπεριλαμβανομένου του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων, έχουν τονίσει ότι τα οφέλη υπερτερούν αυτών των κινδύνων. Η απόφαση για απόσυρση έχει περισσότερο οικονομικό γνώμονα και η αφήγηση ότι η απόσυρση οφείλεται σε λόγους ασφάλειας και της παρενέργειες του εμβολίου παραποιεί το ευρύτερο πλαίσιο των συνεχιζόμενων αξιολογήσεων ασφάλειας και αποτελεσματικότητας των εμβολίων.
