Ισχυρισμός: Τα Red Sprites είναι κόκκινα σχήματα που εμφανίζονται στον ουρανό πριν γίνουν καταστροφές.
Συμπέρασμα: Τα Res Sprites αποτελούν φυσικό φαινόμενο που παρατηρείται πάνω από ενεργές καταιγίδες, συνήθως μετά από έντονες εκκενώσεις κεραυνών.
Τι Ισχύει
Κυκλοφορεί ευρέως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης παραπληροφόρηση και θεωρίες συνωμοσίας σχετικά με την προέλευση του φυσικού φαινομένου των “Red Sprites,” μετά από την πρόσφατη εμφάνισή τους στον ουρανό της Κύπρου. Ας δούμε τα επιστημονικά δεδομένα:
Τα Red Sprites, γνωστά και ως Sprites, είναι μεγάλης κλίμακας ηλεκτρικές εκκενώσεις που συμβαίνουν στη μεσόσφαιρα, πολύ πάνω από τα σύννεφα καταιγίδας (cumulonimbus). Εμφανίζονται ως αχνές, φωτεινές εκλάμψεις, συνήθως κόκκινου χρώματος, και εκτείνονται έως 80 χιλιόμετρα πάνω από την επιφάνεια της Γης (Πηγή 1, Πηγή 2).
Τα Sprites συνδέονται με κεραυνούς μεταξύ σύννεφων και εδάφους, εμφανιζόμενα απευθείας πάνω από ενεργές καταιγίδες, κυρίως μετά από πολύ ισχυρές εκκενώσεις. Σε αντίθεση με τους παραδοσιακούς κεραυνούς που συμβαίνουν σε χαμηλότερα υψόμετρα, τα Sprites ανήκουν σε μια κατηγορία φαινομένων γνωστών ως Transient Luminous Events (TLEs), στην οποία περιλαμβάνονται και τα Blue Jets (Πηγή).
Εμφάνιση: Τα Red Sprites συχνά εμφανίζονται ως κόκκινες δομές που μοιάζουν με μέδουσες, με φωτεινές κορυφές και διακλαδιζόμενες απολήξεις προς τα κάτω. Αυτή η μορφή οφείλεται στις ειδικές διεργασίες ιονισμού στη μεσόσφαιρα, οι οποίες παράγουν κόκκινο φως, σε αντίθεση με το μπλε φως που παράγεται από τους κεραυνούς χαμηλότερου υψομέτρου. (Πηγή).
Διάρκεια και Συχνότητα: Τα Red Sprites διαρκούν μόνο λίγα χιλιοστά του δευτερολέπτου, γεγονός που καθιστά την παρατήρησή τους δύσκολη. Αν και το φαινόμενο είναι παροδικό, τα Sprites συνήθως συνοδεύονται από άλλα TLEs, όπως τα πράσινα “φαντάσματα” που ακολουθούν τις κόκκινες εκκενώσεις λόγω διαφορών στα ιονισμένα αέρια της ατμόσφαιρας (Πηγή).
Ηλεκτρικός Μηχανισμός: Τα Red Sprites σχηματίζονται όταν το ηλεκτρικό πεδίο από έναν ισχυρό κεραυνό διαταράσσει τη σταθερότητα της μεσοσφαίρας, προκαλώντας ιονισμό και εκπομπή φωτός. Το φαινόμενο σχετίζεται άμεσα με τη μεταβολή στη ροπή φόρτισης, που δημιουργεί ισχυρό ηλεκτρομαγνητικό πεδίο το οποίο διαδίδεται προς τα πάνω, διεγείροντας τα σωματίδια της ανώτερης ατμόσφαιρας (Πηγή).
Σημασία της Έρευνάς τους: Η μελέτη των Red Sprites βοηθά τους επιστήμονες να κατανοήσουν τις ηλεκτρικές διεργασίες της ανώτερης ατμόσφαιρας, οι οποίες επηρεάζουν τη διάδοση των ραδιοκυμάτων και ενδέχεται να επηρεάζουν τα συστήματα επικοινωνιών και τη δορυφορική τεχνολογία (Πηγή).
Εμφανίσεις στην Κύπρο: Τα Red Sprites έχουν παρατηρηθεί στην Κύπρο τα τελευταία χρόνια. Στις 22 Νοεμβρίου 2022 και 13 Νοεμβρίου 2023, οι ερασιτέχνες μετεωρολόγοι Άγγελος Κουριέας και Γιώργος Παρασκευαΐδης κατέγραψαν το σπάνιο αυτό φαινόμενο πάνω από τη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Κύπρου και Τουρκίας τις πρώτες πρωινές ώρες. Νωρίτερα, στις 2 Νοεμβρίου 2024, φωτογραφήθηκαν πολλαπλά Red Sprites στη νοτιοδυτική περιοχή του νησιού. Αυτές οι παρατηρήσεις καθιστούν την Κύπρο μια τοποθεσία ενδιαφέροντος για την παρατήρηση τέτοιων σπάνιων ατμοσφαιρικών φαινομένων (Πηγή 1, Πηγή 2, Πηγή 3).
Πρόσφατη Καταγραφή και φωτογράφιση από Άγγελο Κουριέα
Συμπέρασμα:
Τα Res Sprites αποτελούν φυσικό φαινόμενο που παρατηρείται πάνω από ενεργές καταιγίδες, συνήθως μετά από έντονες εκκενώσεις κεραυνών.
