ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΣ: Αρκετά διαδεδομένη ανάμεσα στο Ελληνικό και Κυπριακό κοινό είναι η ιδέα ότι η φιλανθρωπική οργάνωση Λευκά Κράνη πρόκειται για ομάδα που προβαίνει σε τρομοκρατικές ενέργειες.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Τα Λευκά Κράνη είναι ανθρωπιστικός οργανισμός ο οποίος έχει στοχοποιηθεί με προπαγάνδα κυρίως από τις Ρωσικές και Συριακές κυβερνήσεις, καθώς έχουν καταγράψει εγκλήματα πολέμου τα οποία διαπράχθηκαν στο πλαίσιο του Συριακού εμφύλιου πολέμου από Ρωσικά στρατεύματα και τον στρατό του συμμαχικού καθεστώτος Αλ-Ασάντ. Δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι είναι τρομοκρατική οργάνωση, ή ότι έχουν διασυνδέσεις με τέτοιες οργανώσεις.
Ποιά είναι τα Λευκά Κράνη;
Σύμφωνα με την επίσημη τους σελίδα, Τα Λευκά Κράνη (White Helmets), γνωστά επίσης και σαν Συριακή Πολιτική Άμυνα (Syrian Civil Defense), είναι ένας ανθρωπιστικός οργανισμός ο οποίος δρα στη Συρία με αποστολές διάσωσης στο πλαίσιο του εμφύλιου πολέμου, έχοντας σώσει πάνω από 125,000 ζωές και έχοντας χάσει 293 από τους εθελοντές του στη διαδικασία. Το έργο τους στηρίζεται από χρηματοδότηση διάφορων κυβερνήσεων, όπως ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία, Γαλλία, και Κατάρ, η οποία τους παραδίδεται μέσω διεθνών οργανισμών.
Η εκστρατεία παραπληροφόρησης κατά των Λευκών Κρανών
Παρά το ανθρωπιστικό έργο τους, τα Λευκά Κράνη έχουν στοχοποιηθεί από εκστρατείες προπαγάνδας κυρίως από το Ρωσικό και Συριακό καθεστώς. Σύμφωνα με τον αναλυτή Μέσων Μαζικής Δικτύωσης (ΜΚΔ) Ben Nimmo, ο οποίος μίλησε στην εφημερίδα Independent, λόγος για την εκστρατεία υπήρξε το γεγονός ότι τα Λευκά Κράνη κατέγραψαν πιθανά εγκλήματα πολέμου τα οποία διέπραξαν οι συριακές και ρωσικές ένοπλες δυνάμεις, όπως βομβαρδισμοί νοσοκομείων, αλλά και τη χρήση χημικών όπλων, που ανήκουν στην κατηγορία όπλων μαζικής καταστροφής (ΟΜΑΚΑ). Πέραν της εκστρατείας παραπληροφόρησης, οι εν λόγω κυβερνήσεις εξαπέλυσαν και αεροπορικές επιθέσεις κατά των Λευκών Κρανών για να τους αποσιωπήσουν.
Τα Λευκά Κράνη κατέγραψαν οπτικοακουστικό υλικό χημικής επίθεσης στην πόλη Ντούμα το 2018. Τόσο η Ρωσική όσο και η Συριακή κυβέρνηση αρνήθηκαν επανελειμμένα ότι τέτοιες επιθέσεις έλαβαν χώρα, παρά το υλικό και την επιβεβαίωση από τον διεθνή οργανισμό Organisation for the Prohibition of Chemical Weapons (OPCW). Εν τέλει, το 2023, το Συριακό καθεστώς βρέθηκε υπεύθυνο για τη χημική επίθεση βάσει στοιχείων όπως περιβαλλοντικών δειγμάτων και δηλώσεις αυτοπτών μαρτύρων.
Μεταξύ άλλων, εν μέσω της εκστρατείας ενάντια τους, τα Λευκά Κράνη έχουν κατηγορηθεί για δήθεν συλλογή ανθρωπίνων οργάνων και διασυνδέσεις με τρομοκρατικές οργανώσεις όπως η Αλ-Κάιντα, ισχυρισμοί οι οποίοι δεν έχουν οποιαδήποτε στήριξη στην πραγματικότητα.
Πώς οργανώθηκε η εκστρατεία κατά των Λευκών Κρανών
Μελέτη έχει δείξει ότι αυτού του είδους ρητορική παράγεται κυρίως σε κανάλια και εφημερίδες που ανήκουν σε φιλικά προς το καθεστώς Άσαντ κράτη και προωθούν τα εξωτερικά τους συμφέροντα (κυρίως Ρωσίας, Συρίας, και Ιράν). Παραδείγματα τέτοιων καναλιών και εφημερίδων είναι το Russia Today (RT), γνωστό για τις προσπάθειες επιρροής του στη Δυτική κοινή γνώμη, καθώς και το Sputnik News, το οποίο πράττει παρόμοιο έργο. Και τα δύο αυτά κανάλια ανήκουν στη Ρωσική κυβέρνηση και δεν είναι ανεξάρτητα. Αυτή η ρητορική μετέπειτα τυγχάνει μεγαλύτερης απήχησης στα ΜΚΔ μέσω δυτικών “δημοσιογράφων” από “εναλλακτικές” σελίδες που είναι επιρρεπής σε παραπληροφόρηση, καθώς και συνωμοσιολογικές σελίδες. Η ρητορική κατά των Λευκών Κρανών στα ΜΚΔ φαίνεται να υπερτερεί αυτής υπέρ τους όσο αφορά τον όγκο αναρτήσεων, κάτι το οποίο πιθανόν να οφείλεται στην ίδια την εκστρατεία.
Σύμφωνα με την Olivia Solon του Guardian, οι ισχυρισμοί των ρωσικών δικτύων RT και Sputnik, αντικατοπτρίζουν της θέση του Κρεμλίνου και έχουν δεχτεί σφοδρή κριτική ως αβάσιμοι. Πολλοί δημοσιογράφοι έθεσαν σοβαρά ερωτήματα ως προς την αξιοπιστία και τους κρατικούς δεσμούς των ατόμων που καταγγέλλουν τα Λευκά Κράνη. Σύμφωνα με την Linda Qiu των New York Times, ο ισχυρισμός του Άσαντ ότι τα Λευκά Κράνη είναι «μέλη της Αλ Κάιντα» δεν αποδείχτηκε ποτέ.
Άλλη μελέτη έχει δείξει ότι η ρητορική περί των Λευκών Κρανών τυγχάνει ύποπτης διασποράς στην πλατφόρμα Twitter (πλέον X). Για παράδειγμα, πολλοί από τους λογαριασμούς οι οποίοι μοιράζονται σχετικό περιεχόμενο το κάνουν εντός 10 δευτερολέπτων μιας ανάρτησης, ενώ πολλές από αυτές τις αναρτήσεις οι οποίες είναι δήθεν ανεξάρτητες έχουν ύποπτα παρόμοιο υλικό. Αυτό υποδεικνύει ότι οι εν λόγω λογαριασμοί διαχειρίζονται από τους ίδιους χρήστες ή οντότητες ενώ παρουσιάζονται σαν ανεξάρτητοι, δείχνοντας έτσι προσπάθεια παραπλάνησης ή νόθευσης της αντίληψης της κοινής γνώμης περί του θέματος. Σε παρόμοια συμπεράσματα έχει φτάσει και άλλη μελέτη στην ίδια πλατφόρμα, καθώς βρίσκει ότι ορισμένοι λογαριασμοί αναμεταδίδουν ο ένας τον άλλο σε πολύ υψηλότερο βαθμό από το κανονικό.
Συνοπτικά, η ανθρωπιστική οργάνωση Λευκά Κράνη που δραστηριοποιείται από το 2014 στις ελεγχόμενες από τη συριακή αντιπολίτευση περιοχές, όπως το Κυβερνείο του Ιντλίμπ. Τα Λευκά Κράνη κατηγορούνται ως τρομοκρατική οργάνωση από την κυβέρνηση του Μπασάρ αλ Άσαντ. Η δραστηριότητα τους στη Συρία περιλαμβάνει διασώσεις, απεγκλωβισμούς από βομβαρδισμένα κτίρια και εκκενώσεις αμάχων. Έχουν βρεθεί συχνά στο στόχαστρο της ρωσικής και συριακής προπαγάνδας και γίνονται προσπάθειες εξουδετέρωσής τους. Εκτός από τη διάσωση ζωών, έχουν πιστωθεί με την τεκμηρίωση εγκλημάτων πολέμου που έχει διαπράξει το καθεστώς Άσαντ.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Τα Λευκά Κράνη είναι ανθρωπιστικός οργανισμός ο οποίος έχει στοχοποιηθεί με προπαγάνδα κυρίως από τις Ρωσικές και Συριακές κυβερνήσεις, καθώς έχουν καταγράψει εγκλήματα πολέμου τα οποία διαπράχθηκαν στο πλαίσιο του Συριακού εμφύλιου πολέμου από Ρωσικά στρατεύματα και τον στρατό του καθεστώτος Αλ-Ασάντ. Δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι είναι τρομοκρατική οργάνωση, ή ότι έχουν διασυνδέσεις με τέτοιες οργανώσεις.
