Ισχυρισμός: Η Μείωση της Θάλασσας της Αράλης Οφείλεται Στην Κλιματική Αλλαγή και Υπερθέρμανση του Πλανήτη.
Συμπέρασμα: Ο ισχυρισμός ότι η κλιματική αλλαγή και η υπερθέρμανση του πλανήτη είναι οι κύριοι λόγοι για τη συρρίκνωση της Θάλασσας της Αράλης είναι αναληθής. Η βασική αιτία αυτής της περιβαλλοντικής καταστροφής είναι η εκτροπή των ποταμών για γεωργική χρήση από την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης, σε συνδυασμό με την ανυπαρξία βιώσιμων πολιτικών διαχείρισης των υδάτινων πόρων. Η κλιματική αλλαγή έχει σαφώς επιδεινώσει την κατάσταση, αλλά δεν είναι η κύρια αιτία της κρίσης.
Η Θάλασσα της Αράλης, που βρίσκεται μεταξύ Καζακστάν και Ουζμπεκιστάν, υπήρξε κάποτε η τέταρτη μεγαλύτερη εσωτερική λίμνη στον κόσμο. Στα μέσα του 20ού αιώνα, η έκταση της θάλασσας έφτανε τα 68.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Ήταν μια πλούσια περιοχή, όπου οι τοπικές κοινωνίες εξαρτιόνταν από την αλιεία και την άρδευση για την καλλιέργεια του βαμβακιού. Ωστόσο, τις τελευταίες δεκαετίες, η θάλασσα άρχισε να συρρικνώνεται με τρομακτικούς ρυθμούς, και σήμερα έχει χάσει το 90% του αρχικού της όγκου. Η έκταση που άλλοτε καλυπτόταν από νερό έχει μετατραπεί σε μια ξηρή έρημο, γνωστή πλέον ως «Αράλκαμ».
Παρά το γεγονός ότι η κλιματική αλλαγή επιδεινώνει πράγματι τις συνθήκες στην περιοχή, οι κύριες αιτίες της συρρίκνωσης της Θάλασσας της Αράλης είναι ανθρωπογενείς και δεν σχετίζονται άμεσα με την παγκόσμια θέρμανση. Στις δεκαετίες του 1960 και του 1970, η Σοβιετική Ένωση αποφάσισε να εκτρέψει τα δύο κύρια ποτάμια που τροφοδοτούσαν τη Θάλασσα της Αράλης, τον Αμούρ Ντάρια και τον Συρ Ντάρια, για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες της γεωργικής παραγωγής στην Κεντρική Ασία, ειδικά για την καλλιέργεια βαμβακιού, ενός υδροβόρου φυτού. Η εκτροπή αυτή στέρησε τη Θάλασσα από τις βασικές της πηγές νερού.
Σύμφωνα με μελέτες (εδω και εδω) τα αρδευτικά έργα στα ποτάμια αυτά έχουν μειώσει τη ροή νερού προς τη Θάλασσα κατά περίπου 80-90%, προκαλώντας την καταστροφή της υδάτινης έκτασης της Αράλης. Η αρδευτική χρήση του νερού ήταν τόσο έντονη που μεγάλο ποσοστό του νερού δεν έφτανε ποτέ στη Θάλασσα της Αράλης αλλά απορροφιόταν από το έδαφος ή εξατμιζόταν.
Η συρρίκνωση της θάλασσας έγινε ιδιαίτερα αισθητή τη δεκαετία του 1980 και έφτασε σε κρίσιμα επίπεδα το 2000, πριν η παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας αρχίσει να έχει σημαντική επίδραση στην περιοχή. Ενώ η κλιματική αλλαγή πράγματι επιδεινώνει τις συνθήκες, κυρίως μέσω της αύξησης της θερμοκρασίας και της επιτάχυνσης της εξάτμισης, η πρωταρχική αιτία παραμένει η εκτροπή των ποταμών και η μη βιώσιμη χρήση των υδάτων για γεωργικούς σκοπούς.
Η κλιματική αλλαγή έχει επιδεινώσει τις επιπτώσεις της ήδη υπάρχουσας κρίσης στην περιοχή της Αράλης. Στην Κεντρική Ασία, οι θερμοκρασίες αυξάνονται πιο γρήγορα από τον παγκόσμιο μέσο όρο, σύμφωνα με το World Meteorological Organization. Η αύξηση της θερμοκρασίας αυξάνει τις απώλειες νερού μέσω εξάτμισης, καθιστώντας ακόμη δυσκολότερη την ανατροφοδότηση των εναπομεινάντων υδάτινων μαζών.
Πράγματι, η κλιματική αλλαγή αναμένεται να προκαλέσει περαιτέρω μείωση των επιπέδων του νερού στην περιοχή, επιδεινώνοντας την κατάσταση. Επίσης, οι αυξημένες θερμοκρασίες και οι ξηρασίες ενδέχεται να μειώσουν την απόδοση των ποταμών Αμούρ Ντάρια και Συρ Ντάρια, οι οποίοι βρίσκονται ήδη σε πίεση από την αρδευτική χρήση. Ωστόσο, αν οι αρχικές υποδομές και εκτροπές νερού δεν είχαν υλοποιηθεί, η Θάλασσα της Αράλης πιθανότατα δεν θα είχε υποστεί τόσο σοβαρή καταστροφή.
Συμπέρασμα
Ο ισχυρισμός ότι η κλιματική αλλαγή και η υπερθέρμανση του πλανήτη είναι οι κύριοι λόγοι για τη συρρίκνωση της Θάλασσας της Αράλης είναι αναληθής. Η βασική αιτία αυτής της περιβαλλοντικής καταστροφής είναι η εκτροπή των ποταμών για γεωργική χρήση από την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης, σε συνδυασμό με την ανυπαρξία βιώσιμων πολιτικών διαχείρισης των υδάτινων πόρων. Η κλιματική αλλαγή έχει σαφώς επιδεινώσει την κατάσταση, αλλά δεν είναι η κύρια αιτία της κρίσης.
